- İtikat, inanmak, dinî esasları, hükümleri kalben tasdik etmektir. İnanana \"Mutekid\", inanılan şeylerden her birine \"Akide\", çoğuluna da \"Akaid ve Mutekadât\" denir. Şüphesiz, tereddütsüz, doğru bir itikada \"güzel itikad\", bunun aksine de \"çirkin itikad\" denilir.
Kendilerine \"Ehl-i sünnet ve\'l-cemaat\" ve \"Fırka-i Nâciye\" adı verilen Müslümanların itikatları, şu yukarıdan beri yazdığımız şekildedir. Malûmdur ki, Peygamber (S.A.V) Efendimiz ile görüşüp ona iman etmiş olan zatlara \"Ashab-ı Kiram, Ashab-ı Güzîn\" denir, Ashab-ı Kiram’ı görüp onlardan feyz almış olan müslümanlara da \"Tabiîn\" adı verilmiştir.
Ashabı güzîn ile tabiîne, \"Selefi salihîn\" denilir. Bunlar, ehl-i sünnet ve -cemaatın ilk rehberleridir. Bunlar peygamberimizin yolunu hak-kıyla takib etmiş, İslâmiyeti her tarafa yaymaya çalışmış, İs*lâm birliğini, İslâm câmiasını kuvvetlendirmiş, bid\'atlardan, yani din adına sonradan türemiş, dine aykırı bulunmuş şeylerden beri bulunmuşlardır.
- Ehl-i sünnetin itikat hususunda büyük üstatları, büyük imamları vardır. Bunlardan her biri, selefi salihîn mezhebi üzere yü*rümüş, İslâm âleminde yüz gösteren muhtelif ceryanlara, felsefî görüşlere karşı hak ve hakikati müdafaaya çalışmış, islâm akaidinin ne kadar saf, ne kadar doğru olduğunu yeni yeni deliller ile, çalışmalar ile isbat et*miştir.
İşte bu büyük mücahit âlimlerden birisi imam Matüridî, diğeri de imam Eşarîdir.
- İmam Ebu Mansur Muhammed Matüridî H.280 tarihlerinde doğmuş, H.333 tarihinde Semerkant’da vefat etmiştir. Mensup ol*duğu Matürid, Buhara ilçelerinden biridir. Kendisi Hanefî mezhebinde idi. Pek kıymetli tefsiri ve başka eserleri vardır. Bizim itikatta imâmımızdır. Hanefî mezhebinde bulunan Müslümanların en büyük kısmı i'tikatta Ebu Mansur Matüridîye tabidir.
- İmam Ebul-Hasan Aliyyül-Eşarî H.260 tarihinde Basra’da doğmuş, H.324 tarihinde Bağdat'ta vefat etmiştir. Büyük dedesi Ashab-ı Güzîn’den Ebu Musa el-Eşarîdir.
Ebu’l-Hasen el-Eşari, Şafiî mezhebinde idi. Ehli sünnet itikadına pek çok hizmet etmiştir. Pek değerli eserleri vardır. Mâlikiler ile Şafiîlerin hemen ekserisi, Hanefiler\'in bir kısmı ve Hanbelî mezhebindeki müslümanların bir kısım ileri gelenleri itikat meselelerinde Ebu’l-Hasen el-Eşye tabidirler.
- İmam Matüridî ile İmam Eşari arasında esas itibariyle ihtilâf yoktur. Her ikisi de selefi sâlihin yolunu takib etmiştir, ikisi de hak üzeredir. Ancak ikinci derecede bulunan, teferruat sayılan birkaç tali meselede ihtilafları vardır. Fakat bunların başlıcaları da sözde ve görünüşte bir ihtilaftan başka değildir.
Bu sebeple bugün Müslümanların en büyük kısmı, itikatça ya İmam Maturidi'ye veya İmam Eşari'ye tabi bulunmaktadır.
ALLAH Teâlâ Hazretleri hepsinden razı olsun. Amin.
“وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ = Güzel sonuç, takva sahibi kimseler içindir.
Öğrenmenin ve tahsilin nihayeti olmadığını her zaman tekrarlayan Ömer Nasuhi BİLMEN, bu konuyu bakın manzum olarak nasıl dile getiriyor:
Yorumlar
Yorum Yaz